مطالعه تغییرات صفات کمی، کیفی و ماندگاری خربزه دیررس سبزوار در شرایط آبیاری با آب شور به روش قطره ای

به منظور بررسی تغییرات صفات کمی - کیفی و ماندگاری خربزه دیررس سبزوار در شرایط آبیاری با آب شور، آزمایشی با 7 تیمار آبیاری (به روش قطره ای) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهر مشهد، به مدت دو سال اجرا شد. تیمارهای آبیاری عبارت از، (t1) آبیاری با آب شیرین از ابتدای کاشت تا پایان برداشت، (t2) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 3 (لب شور) از ابتدای کاشت تا برداشت، (t3) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 6 (شور) از ابتدای کاشت تا پایان برداشت، (t4) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 3 از 40 روز بعد از جوانه زنی تا برداشت، (t5) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 3 از 20 روز بعد از جوانه زنی تا برداشت، (t6) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 6 از 40 روز بعد از جوانه زنی تا برداشت، (t7) آبیاری با آب دارای شوری ds/m 6 از 20 روز بعد از جوانه زنی تا برداشت محصول بودند. بذرهای خربزه با فاصله 60 سانتی متر روی ردیف های به طول 6 و فاصله 3 متر کشت شدند. سیستم آبیاری، قطره ای (نواری) با قطره چکان های با فاصله 30 سانتی متر و آبدهی 6 لیتر در ساعت در متر طول لوله بود. نتایج نشان داد که، شوری و مدیریت آبیاری بر تعداد بذرهای سبز شده تاثیر معنی داری نداشت، ولی باعث تاخیر در سبز شدن بذرها شد و متوسط تعداد گل های نر و ماده و نسبت گل های ماده به نر در همه به جز t1 کاهش یافت. تغییر کیفیت آب در مرحله گل دهی باعث اختلال در ظهور گل ها شد. اثر کیفیت آب و مدیریت آبیاری بر وزن خشک برگ و ساقه، وزن بذر به کل میوه و بریکس در قسمت سر، وسط، انتهای میوه، و میانگین وزن و تعداد خربزه در واحد سطح، طول ریشه اصلی و وزن خشک ریشه، عملکرد کل، عملکرد بازارپسند، کارآیی مصرف آب آبیاری و عملکرد مجموع میوه های صادراتی معنی دار بود. شوری آب باعث کاهش سطح برگ، رشد بوته ها و بیوماس و افزایش غلظت کلروفیل در برگ شد. مقدار یون کلر و سدیم تجمعی در برگ و همچنین در بین تیمارهای مختلف مدیریت آبیاری، تفاوت معنی دار داشت. افزایش شوری آب باعث افزایش بسیار کم سدیم در برگ و افزایش در ساقه شد. به طورکلی نسبت k+/na+ و تعادل یونی در همه اندام های گیاه بهم خورد. در مقایسه میانگین ها، نگهداری میوه در سردخانه تاثیر معنی داری بر اکثر صفات مورد اندازه گیری میوه نداشت و باعث کاهش اندکی در سفتی میوه و افزایش کمی در بریکس آن شد. میانگین های عملکرد کل میوه تولیدی t2 و t3 در مقایسه با t1 به ترتیب با حدود 3/17% و 6/24% کاهش یافت و بین 82 تا 90 درصد میوه های تولیدی بازارپسند در کلیه تیمارها، در محدوده درجه 1 و 2 استاندارد قرار گرفتند و میانگین میوه صادراتی درجه 1 و 2 برای کل تیمارها حدود 86 درصد بود و بقیه میوه های تولیدی درجه 3 و 4 درجه بندی شدند. در مجموع کاشت این خربزه می تواند نقش موثری در استفاده بهتر از آبهای شور و لب شور، تعادل بخشی عرضه و تقاضا در بازار و صادرات داشته باشد.